Wojciech Michniewski, Teksty. Pisma – Wypowiedzi – Rozmowy

Od redakcji

W roku siedemdziesiątych urodzin znakomitego dyrygenta, Wojciecha Michniewskiego, oddajemy do rąk Czytelników książkę prezentującą mniej znane oblicze tego wyjątkowego artysty. Przez pryzmat rozmaitych wypowiedzi, tekstów (by sięgnąć do teorii literatury), poznamy nie tylko wybitnego interpretatora szczególnie wrażliwego na nową muzykę, ale przede wszystkim intelektualistę rozprawiającego o sztuce i jej granicach, o twórcach i rezultatach ich aktywności, o wartościach wiązanych od czasów Platona z logosem czy o fascynacji otaczającym go światem.

W orbicie zainteresowań Wojciecha Michniewskiego znalazły się zagadnienia, które stanowiły wyraz kryzysu w sztuce, jaki rozpoczął się na przełomie XIX i XX wieku, kiedy zanikają kanony, kiedy w komunikacie w postaci dzieła muzycznego zaczyna zacierać się granica między twórcą, wykonawcą i odbiorcą. Stąd też najważniejsze bodaj narracje zamieszczone w Tekstach dotyczą zagadnień grafiki muzycznej i swoistego niedopowiedzenia, otwartego dzieła muzycznego, będącego konsekwencją rozluźnienia zasad, nowych idei. Zagadnienia te rozważane są z perspektywy wykonawcy, interpretatora, współtwórcy dzieła muzycznego, jakim z pewnością staje się – w zetknięciu z takimi partyturami – dyrygent. Michniewski dotyka tematu kondycji muzyki polskiej, odnosi się do problemów instytucji kulturotwórczych, daje świadectwo przemian następujących w II połowie XX wieku w polskiej kulturze muzycznej, ukazuje należne miejsce tzw. muzyce „źle obecnej”. Dzieli się doświadczeniami zdobywanymi w pracy, mówi o operze, genialnych twórcach i sztuce interpretacji, wreszcie – o fascynacji naturą i sile, jaką dają mu górskie wspinaczki…

Zaproponowany układ treści podyktowany został m.in. zróżnicowaniem stylistycznym prezentowanych tekstów. Pisma, zawierające teksty będące przedrukami prac (magisterskiej i doktorskiej) oraz recenzji dorobku Dang Thai Sona i Zygmunta Krauzego, cechuje naukowy, wycyzelowany charakter wywodu. Ułożone w bloki tematyczne Rozmowy i wypowiedzi to – obok zredagowanych artykułów i wywiadów – także sekwencje bezpośrednio transkrybowane z nagrań, swobodne, pełne powtórzeń i emfatycznych zwrotów, oddające (zgodnie z życzeniem autora) specyficzny charakter słowa mówionego. Odnoszą się one do postaci związanych z polską kulturą muzyczną, do zagadnień ogólnych, wreszcie do osobistych zainteresowań i pasji. Całość dopełniają Varia.

Wszystkie opublikowane w książce teksty zostały autoryzowane przez Wojciecha Michniewskiego.

Barbara Mielcarek-Krzyżanowska

Publikacja sfinansowana ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego