Jeszcze do niedawna panowało powszechne przekonanie, że w drugiej połowie XVIII wieku twórcy zrezygnowali z komponowania utworów na klawesyn, a tworzona przez nich muzyka klawiszowa stanowiła wyłącznie repertuar fortepianowy. To niezgodne z rzeczywistością podejście zmienia się w miarę rozszerzania i pogłębiania badań źródłowych materiałów muzycznych przy równoczesnym poznawaniu ówczesnej praktyki wykonawczej. Coraz częściej pod uwagę bierze się fakt, że współistnienie trzech instrumentów klawiszowych – klawesynu, klawikordu i pianoforte – było ściśle związane z dokonującą się ewolucją estetyczną, w trakcie której muzyka zyskiwała coraz bardziej uniwersalne cechy. Dzięki temu wykonywanie utworu na dowolnym instrumencie klawiszowym było normą i nie wymagało od twórcy żadnych dodatkowych transkrypcji czy adaptacji. Warto dodać, że ówcześni kompozytorzy, bez względu na osobiste preferencje, akceptowali ten stan rzeczy w pełni pozostawiając instrumentacyjne decyzje wykonawcy. Świadczy o tym m.in. niejednoznaczna, często alternatywna lub niejednolita, czy pozbawiona jakichkolwiek wskazówek praktyka określania obsady występująca w materiałach źródłowych.
Autorka niniejszego tekstu od wielu lat prowadzi prace badawcze związane z repertuarem klawesynowym drugiej połowy XVIII wieku w Polsce. Rezultatem są m.in. dzieła artystyczne muzyki polskiej wydane w postaci płyt solowych oraz krytyczna edycja nutowa (wraz z wprowadzeniem i komentarzem rewizyjnym) utworów klawiszowych przetranskrybowanych z miesięcznika nutowego „Wybór Pięknych Dzieł Muzycznych i Pieśni Polskich” wydawanego przez Józefa Elsnera w latach 1803–1805. Prezentowany w niniejszej publikacji Koncert klawesynowy [C-dur] Carla Josepha Birnbacha to kolejny efekt tych badań. Dla celów artystycznych konieczne było krytyczne przetranskrybowanie rękopiśmiennego tekstu nutowego z powodu jego licznych błędów i nieczytelności, a także w celu upowszechnienia go w obiegu koncertowym i edukacyjnym. Obie wersje Koncertu pochodzą z odpisów wykonanych przez różnych kopistów ok. 1790 roku.
Urszula Bartkiewicz
O życiu i twórczości Carla Josepha Birnbacha wiemy bardzo niewiele. Quellen-Lexikon Roberta Eitnera (1832–1905) podaje, że urodził się w roku 1751 w Kopernikach koło Nysy, a zmarł w Warszawie 29 maja 1805 roku. Był uczniem Carla D. von Dittersdorfa w Nysie, po czym działał jako chórysta, skrzypek, dyrygent, kompozytor i nauczyciel muzyki. Związany był z Wrocławiem, Berlinem i Warszawą. W 1795 roku został zatrudniony w Królewskiej Kapeli w Berlinie, skąd wraz z synem Heinrichem wyjechał do Warszawy, gdzie w 1803 roku objął posadę dyrygenta w teatrze niemieckim i piastował ją do końca życia.
Publikacja z serii Muzyka dawna – muzyka żywa (4). Wydział Instrumentalny. Katedra Klawesynu, Organów i Muzyki Dawnej.
Publikacja sfinansowana z dotacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Opinie
Na razie nie ma opinii o produkcie.